طرح بن-بروجن تهدید  و تخلف آبی است

اصفهان امروز -محمد یوسفی شاتوری

زمانی که زیستگاه پایدار و حیات اصفهان در معرض خطرات ناشی از عدم جریان آب در بستر زاینده‌رود قرار دارد، اغلب نمایندگان استان همسایه از اجرای سریع طرح انتقال آبی صحبت می‌کنند که گرچه چه برای آن‌ استان منفعت زیادی دارد، اما زیان آن متوجه مردم اصفهان می‌شود. با تسریع روند اجرای این طرح غیرکارشناسی طی چند ماه اخیر جلسات متعددی پیرامون آن در وزارت نیرو و شورای اداری استان‌های چهارمحال‌وبختیاری و اصفهان تشکیل شد، اما اجرای این طرح همچنان به قوت خود باقی‌مانده است.
به عبارتی، ضرورت اجرای این طرح زمانی از سوی وزارت نیرو شکل گرفت که حقابه کشاورزان اصفهانی در پایین‌دست حوضه زاینده‌رود نادیده گرفته شد. به‌طوری‌که این مسئله نشانگر آن است که این پروژه قرار است آب آشامیدنی بیش از نیمی از مردم استان چهارمحال را که در امتداد رودخانه زندگی می‌کنند، تأمین نماید. ولی در منطقه غرب و شرق اصفهان حقابه قانونی آن‌ها نادیده گرفته شده و معیشت اغلب ساکنان حوضه در امتداد رودخانه زاینده‌رود مورد چشم‌پوشی قرار گرفته است.

در این راستا، این طرح با ظرفیت 1800 لیتر در ثانیه و نیز با حجم آب انتقالی سالیانه به مقدار 41 میلیون مترمکعب برای مردم بن بروجن از یک نابرابری آشکار در حوضه زاینده‌رود حکایت دارد، از طرفی یک تهدید آبی در منطقه به شمار می‌رود و سبب می‌گردد تا زیستگاه استان اصفهان را بیش از پیش درگیر بحران‌های متنوع زیست‌محیطی بکند. تهدید آبی به معنای رشد تقاضا و کمبود عرضه آب است که در نهایت امنیت غذایی یک منطقه را دچار ریسک خطر می‌کند. بدین ترتیب، می‌توان ادعا کرد که این مسئله در استان اصفهان در حال وقوع است و ما هر روز شاهد گسترده‌تر شدن دامنه تهدیدات آبی در مناطق مختلف اصفهان هستیم که این موضوع امروز با بارگذاری طرح‌های جدید انتقال آب در حوضه زاینده‌رود، زندگی و حیات مردم اصفهان را تحت تأثیر قرار داده و ضرورت اجرای طرح بن بروجن نمونه عینی آن در آینده نزدیک خواهد بود؛ بنابراین، اجرای طرح بن بروجن یک تخلف آبی است؛ زیرا زمانی که هرگونه تخصیص و بهره‌برداری بی‌رویه از آب در حوضه زاینده‌رود توسط مصوبات شورای عالی آب ممنوع اعلام شده، بارگذاری این طرح به منزله یکی از بارگذاری طرح‌های جدید انتقال آب از حوضه زاینده‌رود به استان چهارمحال‌وبختیاری بوده و در این زمینه وضعیت منابع آبی حوضه زاینده‌رود را دچار وضعیتی بحرانی‌تر می‌کند. این طرح بدون توجه به حقابه‌های مناطق پایین‌دست، زیستگاه و حیات استان اصفهان و حتی حقابه قانونی تالاب گاوخونی را زیر پا گذاشته و در حال حاضر آبگیری خط اضطراری آن به‌سرعت در حال اجراست. این پروژه به لحاظ فنی و زیست‌محیطی یک طرح غیرکارشناسی شده و فاقد توجیه دانسته شده است. اجرای آن در آینده علاوه بر آن‌که یک تهدید علیه محیط‌زیست استان اصفهان و حتی استان‌های هم‌جوار است، بر خلاف موازین و مصوبات شورای عالی آب و نوعی تخلف آبی به شمار می‌رود و آبگیری آن منجر به پیامدهای اجتماعی، سیاسی، امنیتی و زیست‌محیطی گسترده‌ای در حوضه مبدأ می‌شود.